تشکیل الماس

در این مقاله میخواهیم به تشکیل الماس بپردازیم:

الماس در دو محیط متفاوت تشکیل میگردد:

1.پریدوتیت: با ذوب شدن سنگها در اثر حرارت درونی زمین, کربن موجود

در آنها آزاد میشود و تحت فشار و حرارت بالا , شروع به برقراری پیوندهای

مکعبی میکند و الماس تشکیل میشود.

امروزه نیز الماس در اعماق زمین (عمق 140-190 کیلومتری) با فشار بسیار بالا

و حرارت زیاد تشکیل میگردد.

2.اکولوژیت: اگر در نوع اول تشکیل الماس ,

زمان به دوران اولیه تشکیل زمین مربوط میشود

در این نوع دارای عمر کمتری بوده و به سطح نزدیکتر است

و کربن خود را از اجسام

ارگانیک به دست می آورد.

در زمان تشکیل الماس حفظ نسبت بین فشار و حرارت

نقش مهمی دارد. با کم شدن فشار و یا افزایش حرارت,

کربن به جای تشکیل الماس شروع به تشکیل

گرانیت میکند.

ذخایر الماس

ذخایر الماس در انواع خاصی از سنگها با نامهای کمبرلیت و لامپروییت یافت

میشود. مشخصات بلورشناسی و شیمیایی این سنگها یکسان است

و تنها تفاوت آنها در این است که کمبرلیت در اعماق پایین از سطح زمین یافت میشود و برعکس لامپروییت

در عمق نزدیکتری به سطح زمین وجود دارد.

این سنگها وظیفه حمل الماس به سطح زمین را بر عهده دارند.

این سنگها عمر کمتری نسبت به الماسهای درون خود دارند. بدین جهت ممکن است

آنها را به نام سنگ مادر الماس بشناسند.

تحقیقات نشان میدهد که اولین الماسهایی که به این ترتیب به سطح زمین حمل شده اند,

2.5 میلیون سال و آخرین آنها 20 میلیون سال قبل بوده است.

لازم به یادآوری است که هرچند برای به سطح رسیدن الماس وجود کمبرلیت و لامپروییت

ضروری است ولی بسیاری از آنها ممکن است فاقد الماس باشند.

تاکنون 6 هزار مورد ذخیره کمبرلیت در اطراف زمین کشف شده که

از این تعداد کمتر از هزار مورد

الماس داشت که پنجاه مورد آن الماسی بوده که ارزش اقتصادی

معدن کاری داشته است

منبع: جواهرشناسی سنگهای قیمتی

نوشته: دکتر سوسن بیانی